W Polsce testy na ojcostwo w kontekście małżeństwa podlegają określonym regulacjom prawnym. Oto kluczowe informacje:

Podstawy prawne ustalania ojcostwa w małżeństwie

• Domniemanie ojcostwa automatycznie przypisuje ojcostwo mężowi matki, jeśli dziecko urodziło się w czasie trwania małżeństwa lub w ciągu 300 dni od jego rozwiązania12.
• W przypadku wątpliwości co do biologicznego ojcostwa, jedyną drogą jest sądowe zaprzeczenie ojcostwa, które wymaga udowodnienia braku biologicznego pokrewieństwa poprzez badanie DNA16.

Dostępność testów DNA

• Testy prywatne (niestandaryzowane) można wykonać dyskretnie, np. używając mikrośladów (np. zużytej chusteczki), ale nie mają mocy dowodowej w sądzie3.
• Testy sądowe wymagają:
  • Zgody wszystkich stron (matki, domniemanego ojca i pełnoletniego dziecka).
  • Pobrania próbek w obecności świadków przez akredytowane laboratorium (posiadające certyfikat PCA).
  • Protokołu z całej procedury25.

Ograniczenia prawne

• Matka nie może samodzielnie wystąpić o sądowy test DNA – inicjatywa należy do męża (w ciągu 6 miesięcy od narodzin) lub prokuratora6.
• Wynik prywatnego testu nie wystarczy do zmiany aktu urodzenia – konieczne jest pełne postępowanie sądowe12.

Praktyczne aspekty

• Koszt testu sądowego wynosi 645–753 zł, a wynik jest dostępny w ciągu kilku dni45.
• Akredytowane punkty pobrań znajdują się w 900 lokalizacjach w całej Polsce45.

Podsumowując: choć techniczna możliwość wykonania testu istnieje, jego wartość prawna w małżeństwie jest ograniczona. Sądowe ustalenie ojcostwa wymaga spełnienia formalnych warunków, a prywatne testy służą jedynie celom informacyjnym.

W przypadku, gdy test DNA na ojcostwo wykaże, że mężczyzna nie jest biologicznym ojcem dziecka, mogą wystąpić różne skutki prawne:

1. Zaprzeczenie ojcostwa

• Mężczyzna może wnieść pozew o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa, co oznacza formalne zaprzeczenie ojcostwa. Wymaga to przedstawienia dowodów, w tym wyników testu DNA12.

2. Zmiany w prawach i obowiązkach

• Jeśli sąd uzna, że mężczyzna nie jest ojcem, traci on prawa rodzicielskie, w tym prawo do kontaktów z dzieckiem oraz obowiązek alimentacyjny12. To oznacza, że nie będzie zobowiązany do płacenia alimentów na rzecz dziecka.

3. Postępowanie sądowe

• Sądowe ustalenie ojcostwa rozpoczyna się od przesłuchania stron i analizy dowodów. Jeśli wynik testu DNA potwierdzi brak pokrewieństwa, sąd może wydać wyrok na korzyść domniemanego ojca23.

4. Odmowa poddania się badaniom DNA

• W sytuacji, gdy domniemany ojciec odmawia poddania się badaniom DNA, sąd może wydać orzeczenie na podstawie innych dowodów. Odmowa może być interpretowana na jego niekorzyść45.

5. Konflikty rodzinne

• Wynik testu DNA i związane z nim działania mogą prowadzić do napięć i konfliktów w rodzinie, co może mieć długofalowe skutki dla relacji między członkami rodziny7.

Podsumowując, wynik negatywny testu DNA ma poważne konsekwencje prawne dla domniemanego ojca, w tym utratę praw rodzicielskich oraz obowiązków alimentacyjnych. Proces ten wymaga formalnych działań sądowych i może wpływać na relacje rodzinne.